Omladinska politika
omladinska politika predstavlja dokument koji Republika i jedinice lokalne samouprave donose u cilju poboljšanja položaja i rješavanja utvrđenih problema mladih u Republici Srpskoj. To je dokument sa jasno definisanim programskim ciljevima, mehanizmima i rokovima za njihovu realizaciju, odgovornim institucijama i organizacijama, partnerima, te neophodnim finansijskim sredstvima i njihovim izvorima, a u skladu sa jasno definisanim oblastima od interesa za mlade
Omladinska politika Republike Srpske predstavlja strategiju koja obezbjeđuje sistematsko unapređivanje stanja većeg broja oblasti koje su područja interesovanja mladih. Aktivnosti koje su od značaja za poboljšanje položaja mladih u Republici Srpskoj i koje se realizuju sa mladima i/ili za mlade su u nadležnosti više različitih institucija, te je neophodan međusektorski pristup tokom njihovog planiranja i sprovođenja, što je moguće realizovati kroz ovaj strateški dokument, koji je jedinstven i zajednički za sve subjekte čiji rad utiče na populaciju mladih.
Ministarstvo porodice omladine i sporta, koje je nadležno za pitanja mladih, ali, prije svega, za njihovo organizovanje i stvaranje pretpostavki za rješavanje pitanja značajnih za mlade, imalo je koordinacionu ulogu i u procesu realizacije mjera iz dokumenta Omladinska politika Republike Srpske, te je u cijelom procesu rješavanja pitanja mladih iniciralo druge nadležne institucije na pravovremeno preduzimanje mjera i aktivnosti iz Omladinske politike, koje se odnose na njihovu resornu nadležnost.
Na osnovu dosadašnjeg iskustva u sprovođenju dvije omladinske politike (2006–2010. i 2010–2015), pri izradi trećeg dokumenta Omladinske politike odlučili smo u centar staviti rezultate koji će unaprijediti položaj mladih i ka kojima ćemo kao društvo zajedničkim snagama težiti. To treba da znači da će ministarstva, kao i do sada, realizovati samostalne projekte koji će biti usmjereni i na mlade, ali i da će postojati veća mogućnost i metodologija za kreiranje zajedničkih projekata koji doprinose realizaciji istog cilja, a koji su u nadležnosti više ministarstava. Ovo će povećati efekte i bolje iskoristiti trenutno raspoložive ljudske i finansijske resurse. Takođe, sredstva koja ministarstva dodjeljuju organizacijama civilnog društa i fizičkim licima biće kvalitetnije upotrijebljena u skladu sa Akcionim planom sprovođenja Omladinske politike Republike Srpske, te sa prioritetima ministarstava, koji će se, prvenstveno, fokusirati na konačan rezultat u konkretnom pitanju za položaj mladih.
Omladinskom politikom utvrđuju se osnovni ciljevi, pravci razvoja i zadaci u omladinskom sektoru. Omladinska politika ne predstavlja samo opšta načela rješavanja problema mladih, nego se razvija u posebne programe i mjere koje treba da obezbijede bolje uslove za život, kreativno ispoljavanje i učestvovanje mladih u širem društvenom okruženju, čime se unapređuje pozicija i status omladine, ali i mladih od 13 do 18 godina (adolescenti).
S obzirom na značaj i kompleksnost ove tematike, kao i zbog činjenice da je briga o omladini opšti interes Republike Srpske, potrebno je da se u proces razvoja i realizacije Omladinske politike uključi šira društvena zajednica, te da bude stvorena institucionalna obaveza resornim organima u sprovođenju programa, koji će biti definisan Akcionim planom sprovođenja Omladinske politike Republike Srpske.
Učešće mladih u svim područjima javnog života predstavlja jedan od osnovnih ciljeva Savjeta Evrope, Ujedinjenih nacija i Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS), a zasniva se na nekoliko međunarodnih konvencija i deklaracija, uključujući i Univerzalnu deklaraciju o ljudskim pravima, Svjetski program akcije za mlade i Konvenciju o pravima djeteta. Oni pružaju snažan referentni okvir za pristup, zasnovan na pravima u vezi sa programima podrške. Učešće je osnovno demokratsko pravo. To bi trebalo da, samo po sebi, bude dovoljno da budu uklonjene postojeće prepreke za političku participaciju mladih. Podsticanjem, promovisanjem i pružanjem podrške učešću mladih u javnom životu gradi se djelotvorniji savez između generacija, da bi se zajedničkim snagama mogli riješiti aktuelni problemi, ali i izazovi koji se očekuju u budućnosti. Ovaj model izrade i sprovođenja Omladinske politike donosi još jednu dimenziju – stavlja mlade u centar omladinske politike – i tokom izrade i tokom sprovođenja i pokazuje da nisu svi problemi, potrebe i briga o mladima isključivo dužnost Vlade Republike Srpske, već svih zainteresovanih aktera koji su orijentisani ka ostvarivanju rezultata bez obzira na to kojem sektoru pripadaju. U vezi sa tim, sastavni dio Akcionog plana sprovođenja Omladinske politike Republike Srpske biće identifikovanje aktera koji će biti uključeni u sprovođenje, koja je njihova odgovornost i hijerarhija, kao i mehanizmi za ocjenjivanje i praćenje godišnjeg napretka usmjerenog ka rezultatima.
Vizija Omladinske politike Republike Srpske: mladi, kao ravnopravan i aktivan partner institucijama Republike Srpske, žive u sigurnom društvu jednakih mogućnosti, koje ih podstiče da ostvare svoje potencijale.
Vizija Omladinske politike Republike Srpske od 2016. do 2020. godine biće realizovana kroz pet prioritetnih oblasti:
- Zapošljivost,
- Aktivno učešće,
- Zdravi stilovi života,
- Izvrsnost,
- Slobodno vrijeme.
U okviru ovih pet prioritetnih oblasti utvrđeni su sljedeći strateški ciljevi:
- Strateški cilj 1: Unaprijediti zapošljivost mladih,
- Strateški cilj 2: Unaprijediti mogućnosti za aktivno učešće mladih,
- Strateški cilj 3: Razviti zdrave stilove života kod mladih,
- Strateški cilj 4: Osigurati podršku razvoju izvrsnosti mladih,
- Strateški cilj 5: Unaprijediti mogućnosti za kvalitetno slobodno vrijeme mladih,
kao i njima pripadajući operativni ciljevi:
Strateški cilj 1: Unaprijediti zapošljivost mladih
- Operativni cilj 1.1: Osigurana veća povezanost sistema obrazovanja sa tržištem rada;
- Operativni cilj 1.2: Razvijena kultura rada i etika rada;
- Operativni cilj 1.3: Obezbijeđeno stimulativno profesionalno i poslovno okruženje za mlade
- Operativni cilj 1.4: Unaprijeđena obrazovna, profesionalna i prostorna pokretljivost mladih
- Operativni cilj 1.5: Pružena pomoć mladima prilikom kupovine ili izgradnje stambene jedinice uz mogućnost rada
Strateški cilj 2: Unaprijediti mogućnosti za aktivno učešće mladih
- Operativni cilj 2.1: Razvijena svijest o važnosti aktivnog učešća mladih u društvu i u procesu donošenja odluka
- Operativni cilj 2.2: Razvijeni kapaciteti u sektoru omladinskog rada i aktivne uključenosti mladih u proces donošenja odluka
- Operativni cilj 2.3: Povećan volonterski angažman mladih
Strateški cilj 3: Razviti zdrave stilove života kod mladih
- Operativni cilj 3.1: Podstaknuti zdravi obrasci ponašanja kod mladih
- Operativni cilj 3.2: Zainteresovani i fizički aktivni mladi
- Operativni cilj 3.3: Razvijeno zdravo i bezbjedno životno okruženje za mlade
Strateški cilj 4: Osigurati podršku razvoju izvrsnosti mladih
- Operativni cilj 4.1: Uspostavljeni mehanizmi ranog prepoznavanja izvrsnosti
- Operativni cilj 4.2: Uspostavljen sistem efikasne podrške razvoju izvrsnosti
- Operativni cilj 4.3: Senzibilisana javnost o koristima koje društvo ima od izvrsnih mladih
Strateški cilj 5: Unaprijediti mogućnosti za kvalitetno slobodno vrijeme mladih
- Operativni cilj 5.1: Razvijeni infrastruktura i sadržaji potrebni za kvalitetno slobodno vrijeme
- Operativni cilj 5.2: Razvijeni ljudski resursi
- Operativni cilj 5.3: Umreženi nosioci aktivnosti slobodnog vremena i uključeni mladi
- Operativni cilj 5.4: Unaprijeđene mogućnosti mladih za mobilnost
Omladinsku politiku Republike Srpske za period od 2016. do 2020. godine možete ovdje preuzeti:
Omladinska politika Republike Srpske 2016-2020
Omladinsku politiku Grada Banja Luka za period od 2018. do 2022. godine možete ovdje preuzeti: